DO.021- 104 / 22   Zarządzenie Nr 104 Dyrektora Szpitala Specjalistycznego im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu z dnia 9 września 2022 roku   w sprawie zapewnienia pacjentom dostępności do informacji o przysługujących im uprawnieniach   Na podstawie art. 11 ust. 1  ustawy z dnia  6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1876 z późn. zm.) i art. 46 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 633 z późn. zm.) oraz .) oraz § 11 ust. 2 Statutu nadanego uchwałą Nr XXXIII/437/20 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 grudnia 2020 roku w sprawie nadania statutu Szpitalowi Specjalistycznemu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu (Dz. Urz. Woj. Małop. z 2021 r. poz. 300 z późn. zm.) – zarządza się, co następuje:  

• 1.

1. W celu zapewnienia wymaganej dostępności do informacji o przysługujących pacjentom prawach ustanawia się broszurę informacyjną pt. „Prawa pacjenta” upowszechniającą te zagadnienia wśród pacjentów i personelu Szpitala Specjalistycznego im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu.
2. Broszura informacyjna, o której mowa w ust. 1 otrzymuje formę załącznika do niniejszego zarządzenia.

 

• 2.

1. Broszura informacyjna „Prawa pacjenta” jest stale wyeksponowana w miejscu ogólnodostępnym - w każdej komórce organizacyjnej prowadzącej działalność leczniczą.
2. Miejsce, o którym mowa winno zapewniać nieskrępowaną dostępność do broszury każdemu pacjentowi w czasie, w którym dana komórka udziela świadczeń zdrowotnych.
3. W przypadku pacjenta niemogącego się poruszać broszurę udostępnia się na życzenie w pomieszczeniu, w którym przebywa.

 

• 3.

Za zapewnienie stałej dostępności do broszury informacyjnej odpowiadają:

• w oddziałach szpitala - Pielęgniarki/Położne Oddziałowe,
• w Dziale Diagnostyki Obrazowej – Koordynator Działu,
• w Medycznym Laboratorium Diagnostycznym – Kierownik,
• w poradniach specjalistycznych – Kierownik Zespołu Poradni Specjalistycznych,
• w Ambulatorium Ogólnym POZ – Vice Prezes Zarządu OPC Spółka z o.o. w Krakowie w okresie realizacji umowy Nr DO.4241-31-1/22 zawartej ze Szpitalem w dniu 5 sierpnia 2022 r.
• w pozostałych komórkach działalności leczniczej - wyznaczone osoby odpowiedzialne za ich prawidłowe funkcjonowanie.

 

• 4.

1. Osoby sprawujące funkcje kierownicze, które otrzymają niniejsze zarządzenie zapoznają z jego treścią podległy personel.
2. Tematykę związaną z prawami pacjenta należy uwzględnić w programach szkoleń wewnętrznych komórek organizacyjnych.

 

• 5.

Wykonanie zarządzenia powierza się:

• osobom wymienionym w § 3. zarządzenia - w zakresie zapewnienia dostępności do broszury informacyjnej każdemu leczonemu poprzez wyznaczenie dogodnych miejsc do ich stałej ekspozycji oraz czuwania nad stałą dostępnością do jej treści a w razie zaginięcia/zniszczenia uzupełniania stwierdzonych braków,
• Koordynatorowi Działu Organizacji i Nadzoru w zakresie:

1. a) rozdysponowania odpowiedniej liczby broszur poszczególnym komórkom organizacyjnym oraz czuwania nad aktualnością jej treści,
2. zamieszczenia treści broszury w oficjalnym serwisie internetowym Szpitala z równoczesnym usunięciem uchylonego zarządzenia (zakładka „Informacje dla pacjenta”).

 

• 6.

Z dniem wejścia w życie niniejszego zarządzenia traci moc zarządzenie Nr 109 z dnia 24 czerwca 2019 roku.  

• 7.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.   Podpisał Dyrektor Szpitala – Lidia Zelek   „My, lekarze, mamy najwięcej danych po temu, żeby uczynić człowieka szczęśliwym i do wykonywania swych powinności zdolnym.” JĘDRZEJ ŚNIADECKI (Patron Szpitala)   prawa pacjenta   załącznik do zarządzenia nr 104 z dnia 9 września 2022 roku   Podstawowe unormowania prawne wynikające z ustawy zasadniczej - Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r.  (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.):

1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia - art. 68 ust. 1.
2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielanych świadczeń określa ustawa – art. 68 2.

Każde prawo w określonych okolicznościach doznaje ograniczeń. Nie są to więc prawa bezwzględne – za wyjątkiem prawa do godności. Wszystkie ograniczenia wynikają z ustaw regulujących dane prawo i z reguły stanowią następstwo konieczności ochrony zdrowia i życia innych osób lub życia samego pacjenta. Ze względu na znaczenie przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t. j. z 2022 r. poz. 1876 z późn. zm.), jej szeroki zakres a także zawarte w niej definicje oraz fakt, iż zebrano w jednej ustawie podstawowe uprawnienia osób zwracających się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystających z tych świadczeń – wraz z ustawowymi ograniczeniami tych praw - udostępniamy jej treść w całości, tak by poprzez zmiany redakcyjne nie wypaczyć znaczenia poszczególnych norm prawnych.   Uprawnienia pacjentów wynikające z innych przepisów prawa rangi ustawowej:  

1. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. U. z 2020 r. poz. 685 z późn. zm.)

 

1. Osoba z zaburzeniami psychicznymi ma prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy, który zawarł z Funduszem umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych - art. 10 1,
2. Osoba korzystająca ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny, jej przedstawiciel ustawowy, opiekun prawny lub faktyczny mają prawo do pomocy w ochronie swoich praw – art. 10a ust. 1 i 2,
3. Osoba korzystająca ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny oraz jej przedstawiciel ustawowy, opiekun prawny lub faktyczny mają prawo do:

• przekazania ustnych i pisemnych skarg dotyczących naruszenia praw,
• spotkania z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, w warunkach zapewniających swobodę wypowiedzi, nie później niż w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia takiej potrzeby,
• uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej sprawy
• 10a ust. 4,

4. W odniesieniu do osób z zaburzeniami psychicznymi przy wyborze rodzaju i metod postępowania leczniczego bierze się pod uwagę nie tylko cele zdrowotne, ale także interesy oraz inne dobra osobiste, dążąc do osiągnięcia poprawy stanu zdrowia w sposób najmniej dla tej osoby uciążliwy – art. 12,
5. Osoba z zaburzeniami psychicznymi przebywająca w szpitalu psychiatrycznym ma prawo do porozumiewania się bez ograniczeń z rodziną i innymi osobami; korespondencja takiej osoby nie podlega kontroli – art. 13,
6. Osoba z zaburzeniami psychicznymi leczona w szpitalu psychiatrycznym może uzyskać zgodę ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) na okresowe przebywanie poza szpitalem bez wypisywania jej z zakładu, jeżeli nie zagraża to jej życiu albo życiu i zdrowiu innych osób – art. 14,
7. Osoba z zaburzeniami psychicznymi posiada prawo do uprzedzenia jej o zamiarze zastosowania wobec niej przymusu bezpośredniego dopuszczonego ustawą. Przy wyborze środka przymusu należy wybierać środek możliwie najmniej uciążliwy dla tej osoby – art. 18 ust. 8
8. Przed przystąpieniem do badania psychiatrycznego uprzedza się osobę badaną lub jej przedstawiciela ustawowego o przyczynach przeprowadzenia badania bez jej zgody – art. 21 ust. 2,
9. Osoba z zaburzeniami psychicznymi posiada prawo do wyrażenia zgody lub odmowy na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego, z wyłączeniem sytuacji, gdy przepisy ustawy dopuszczają przyjęcie do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta - 22 ust. 1 i art. 24,
10. Osobie chorej psychicznie przyjętej do szpitala bez zgody lekarz wyjaśnia przyczyny przyjęcia i informuje ją o jej prawach art. 23 ust. 3,
11. Osoba przyjęta do szpitala psychiatrycznego posiada prawo cofnięcia uprzednio wyrażonej zgody na przyjęcie do szpitala - art. 28,
12. Osoba przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody, posiada prawo wypisania, jeżeli ustały przyczyny przyjęcia i pobytu tej osoby w szpitalu psychiatrycznym – art. 35 ust. 1,
13. Osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym może złożyć w szpitalu, w dowolnej formie, wniosek o nakazanie wypisania ze szpitala, co odnotowuje się w dokumentacji medycznej – art. 36 ust. 1,
14. Osoba, o której mowa w pkt 13. może wystąpić do sądu opiekuńczego o nakazanie wypisania ze szpitala psychiatrycznego, po uzyskania odmowy wypisania ze szpitala - art. 36 ust. 3,
15. Osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym może złożyć wniosek do sądu opiekuńczego o ustanowienie kuratora jeżeli potrzebuje pomocy do prowadzenia wszystkich swoich spraw albo spraw określonego rodzaju – art. 44 ust. 1,
16. Osoby wykonujące czynności wynikające z ustawy są zobowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym powezmą wiadomość w związku z wykonywaniem tych czynności – art. 50 ust. 1.

 

1. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1731 z późn. zm.),

 

1. Pacjent ma prawo do:

 

• udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez lekarza, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi lekarzowi metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością - art. 4,
• uzyskania od lekarza pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki - art. 30,
• uzyskania od lekarza przystępnej informacji o swoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu - 31 ust. 1,
• zażądania od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia i o rokowaniu wówczas, gdy sądzi, że lekarz ogranicza mu informację z uwagi na jego dobro - art. 31 ust. 4,
• decydowania o osobach, którym lekarz może udzielać informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 2,
• wyrażenia żądania aby lekarz nie udzielał mu informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 3,
• w sytuacji gdy nie ukończył 16 lat lub jest nieprzytomny bądź niezdolny do zrozumienia znaczenia informacji – udzielenia informacji osobie bliskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta – art. 31 ust. 6,
• nie wyrażenia zgody na przeprowadzenie przez lekarza badania lub udzielenia mu innego świadczenia zdrowotnego - art. 32 ust. 1,
• wyrażenia zgody albo odmowy na wykonanie mu zabiegu operacyjnego albo zastosowania wobec niego metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko; w celu podjęcia przez pacjenta decyzji lekarz musi udzielić mu informacji, o której mowa w pkt 3 - art. 34 ust. 1 i 2,
• uzyskania od lekarza informacji jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu, bądź stosowania określonej metody leczenia lub diagnostyki, w związku z wystąpieniem okoliczności stanowiących zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta, lekarz dokonał zmian w ich zakresie - art. 35 ust. 2,
• poszanowania przez lekarza jego intymności i godności osobistej - art. 36 ust. 1,
• wnioskowania do lekarza o zasięgnięcie przez niego opinii właściwego lekarza specjalisty lub zorganizowania konsylium lekarskiego - art. 37,
• dostatecznie wcześniejszego uprzedzenia go przez lekarza o zamiarze odstąpienia od jego leczenia i wskazania mu realnych możliwości uzyskania określonego świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym - art. 38 ust. 2,
• zachowania w tajemnicy informacji związanych z nim a uzyskanych przez lekarza w związku z wykonywaniem zawodu - art. 40 ust. 1,
• uzyskania od lekarza informacji o niekorzystnych dla niego skutkach, w przypadku wyrażenia zgody na ujawnienie dotyczących go informacji, będących w posiadaniu lekarza - art. 40 ust. 2 pkt 4,
• wyrażania zgody lub odmowy na podawanie przez lekarza do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta - art. 40 ust. 4.

 

2. Pacjent, który ma być poddany eksperymentowi medycznemu ma ponadto prawo do:

 

• wyrażenia zgody lub odmowy na udział w eksperymencie medycznym po uprzednim poinformowaniu go przez lekarza o celach, sposobach i warunkach przeprowadzenia eksperymentu, spodziewanych korzyściach leczniczych lub poznawczych, ryzyku oraz o możliwościach cofnięcia odstąpienia od udziału w eksperymencie w każdym jego stadium - art. 24 ust. 1, art. 25 ust. 1,
• poinformowania go przez lekarza o niebezpieczeństwie dla zdrowia i życia jakie może spowodować natychmiastowe przerwanie eksperymentu - art. 24 ust. 2,
• cofnięcia zgody na eksperyment medyczny w każdym stadium eksperymentu - art. 27 ust. 1,

 

• Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (t. j. 2021 r. Dz. U. poz. 1749 z późn. zm.)

 

1. Podmiot leczniczy wykonujący stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne nie może uzależniać zastosowania krwi lub jej składników w leczeniu od oddania krwi lub jej składników przez inną osobę – art. 20.
2. Przetoczenia krwi lub jej składników mogą dokonywać wyłącznie:

• lekarz wykonujący zawód w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne,
• na zlecenie lekarza pielęgniarka lub położna wykonująca zawód w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą  w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, pod warunkiem że odbyła organizowane przez regionalne centrum, Wojskowe Centrum lub Centrum MSW odpowiednie przeszkolenie praktyczne i teoretyczne potwierdzone zaświadczeniem – art. 21 ust. 1.

 

1. Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1026)

 

1. Podjęcie usług psychologicznych następuje za zgodą osoby stanowiącej podmiot diagnozowania oddziaływania psychologicznego. Wyjątki od tej zasady wylicza ustawa – art. 12 ust. 1, 2 i 3,
2. Psycholog informuje osobę o celu swojego postępowania, jego przebiegu, wynikach i sposobie ich udostępniania oraz powinien uzyskać akceptację planowanych czynności - art. 13,
3. Osoba, wobec której podjęto oddziaływanie psychologiczne ma prawo do zachowania w tajemnicy informacji z nią związanych a uzyskanych przez psychologa w związku z wykonywanym zawodem. Odstępstwa od tej zasady normuje ustawa – art. 14 ust. 1, 2 i 3.

 

1. Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t. j. 2022 r. Dz. U. poz. 551 z późn. zm.)

  Pacjenta ma prawo do:  

• udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarkę, położną, posiadającą prawo wykonywania zawodu, z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo i wykorzystaniem wskazań aktualnej wiedzy medycznej oraz pośrednictwa systemów teleinformatycznych lub systemów łączności - art. 11 ust. 1,

 

• udzielenia mu pomocy przez pielęgniarkę, położną, zgodnie z posiadanymi przez nią kwalifikacjami, w każdym przypadku gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego - art. 12 ust. 1 ,
• pacjent ma prawo do poinformowania go przez pielęgniarkę (położną) o przysługujących mu prawach – art. 16 pkt 1,
• pacjent (lub jego przedstawiciel ustawowy) ma prawo do uzyskania od pielęgniarki (położnej) informacji o swoim stanie zdrowia, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej lub opieki podczas ciąży oraz prowadzenia porodu i połogu – art. 16 pkt 2,
• zachowania w tajemnicy informacji związanych z nim, a uzyskanych przez pielęgniarkę, położną w związku z wykonywaniem zawodu - art. 17 ust. 1,

 

1. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 633 z późn. zm.)

 

1. Podmiot leczniczy nie może odmówić udzielenia świadczenia zdrowotnego osobie, która potrzebuje natychmiastowego udzielenia takiego świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia – art. 15,
2. W razie pogorszenia się stanu zdrowia pacjenta, powodującego zagrożenie życia lub w razie śmierci szpital niezwłocznie zawiadamia wskazaną przez pacjenta osobę lub instytucję, lub przedstawiciela ustawowego – art. 28 ust. 1 pkt 1,
3. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy ma prawo żądać wypisania ze szpitala, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej – art. 29 ust. 1 pkt 2,
4. Pacjent ma prawo oczekiwać by personel szpitala nosił w widocznym miejscu identyfikator zawierający imię i nazwisko oraz pełnioną funkcję – art. 36 ust. 1.

 

• Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 168)

1. Pacjent ma prawo do udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez fizjoterapeutę z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo i wykorzystaniem wskazań aktualnej wiedzy medycznej - art. 4 ust. 1.
2. Pacjent ma prawo do:
   • uzyskania od fizjoterapeuty informacji o prawach pacjenta,
   • uzyskania od fizjoterapeuty informacji w zakresie niezbędnym do udzielanych mu przez niego świadczeń zdrowotnych,
   • zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych, a uzyskanych przez fizjoterapeutę w związku z wykonywaniem zawodu - art. 9.

 

• Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1575 z późn. zm.)

  Pacjent ma prawo do:  

• swobodnego dostępu do informacji i badań prenatalnych, szczególnie wtedy, gdy istnieje podwyższone ryzyko bądź podejrzenie wystąpienia wady genetycznej lub rozwojowej płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu płodu – art. 2 ust. 2a,
• bezpłatnego przerywania ciąży w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej w przypadkach określonych w ustawie, gdy kobieta jest osobą uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do bezpłatnej opieki leczniczej – art. 4b.

 

1. W odniesieniu do uprawnień pacjentów wynikających z ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) – polecamy informacje na oficjalnej stronie internetowej Funduszu http://www.nfz-krakow.pl/ w zakładce „Dla Pacjenta”. Aktualne informacje w tym zakresie zostały również wyeksponowane na tablicach informacyjnych znajdujących się w oddziałach, poradniach i pracowniach diagnostycznych Szpitala a także na naszej stronie internetowej w zakładce „Informacje dla Pacjenta”.
2. Pacjentowi przysługuje prawo do złożenia skargi do Dyrektora Szpitala w oparciu o art. 221 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735 z późn. zm.).

  Dz.U. 2022.1876